Trong nhiều năm làm việc với hàng trăm doanh nghiệp ở các ngành khác nhau, chúng tôi nhận ra một điều rất rõ ràng: rất nhiều người “làm marketing” nhưng không thực sự hiểu làm marketing là làm gì. Ứng viên thì nghĩ marketing là chạy quảng cáo, làm content, thiết kế hình ảnh. Doanh nghiệp thì lại kỳ vọng marketing phải mang về khách hàng, doanh thu, tăng trưởng.

Khoảng cách giữa nhận thức của người làm marketing và kỳ vọng của doanh nghiệp tuyển dụng chính là lý do khiến rất nhiều nhân sự marketing bị đánh giá thấp, dễ chán nghề, hoặc làm mãi mà không phát triển được sự nghiệp.

Vậy làm marketing là làm gì, xét dưới góc nhìn thực tế của doanh nghiệp đang bỏ tiền ra tuyển dụng? Marketing có phải chỉ là sáng tạo nội dung, chạy ads, làm social media? Hay còn điều gì sâu hơn mà người mới bước vào ngành thường bỏ sót?

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu bản chất thật sự của marketing, không phải qua sách vở, mà qua góc nhìn của chính những doanh nghiệp đang cần marketing để sống còn và tăng trưởng.

Làm marketing là làm gì? Hiểu đúng bản chất thay vì chạy theo công cụ

Khi đặt câu hỏi làm marketing là làm gì, nhiều người thường có xu hướng nghĩ ngay đến các hoạt động quen thuộc như chạy quảng cáo, viết nội dung hay quản lý fanpage. Tuy nhiên, nếu nhìn từ góc độ của doanh nghiệp – đặc biệt là doanh nghiệp đang tuyển dụng nhân sự marketing – thì marketing không được đánh giá dựa trên số lượng việc đã làm, mà dựa trên giá trị kinh doanh mà những việc đó mang lại.

Ở cách hiểu ngắn gọn và thực tế nhất, doanh nghiệp thường xem marketing là quá trình tạo ra, nuôi dưỡng và định hướng nhu cầu của khách hàng, từ đó phục vụ trực tiếp cho các mục tiêu kinh doanh như tăng trưởng doanh thu, mở rộng thị phần hoặc xây dựng lợi thế cạnh tranh dài hạn. Nói cách khác, marketing tồn tại không phải để “cho có”, mà để giải quyết các bài toán cụ thể của doanh nghiệp.

Chính vì vậy, marketing không đơn thuần là chạy quảng cáo cho đủ ngân sách, viết bài cho đủ số lượng hay đăng bài đều đặn để giữ tương tác. Những hoạt động đó chỉ là bề nổi, là phần dễ nhìn thấy nhất của marketing. Nếu chỉ dừng lại ở đây, người làm marketing rất dễ rơi vào trạng thái làm nhiều nhưng hiệu quả thấp, thậm chí không chứng minh được giá trị của mình với doanh nghiệp.

Ở tầng sâu hơn, khi trả lời đúng câu hỏi làm marketing là làm gì, có thể thấy marketing xoay quanh bốn nhóm công việc cốt lõi:

Thứ nhất, nghiên cứu và thấu hiểu thị trường cùng khách hàng mục tiêu. Marketing không thể hiệu quả nếu không biết mình đang phục vụ ai, họ cần gì, gặp vấn đề gì và ra quyết định mua hàng dựa trên điều gì.

Thứ hai, xây dựng thông điệp phù hợp với từng nhóm khách hàng. Thông điệp marketing không chỉ cần hay, mà cần đúng, trúng và nhất quán với giá trị sản phẩm cũng như định vị thương hiệu.

Thứ ba, lựa chọn kênh tiếp cận hiệu quả, tức là đưa thông điệp đến đúng người, đúng thời điểm, trên đúng nền tảng. Không phải kênh nào đang “hot” cũng phù hợp với mọi doanh nghiệp.

Cuối cùng, tối ưu và đo lường để mang lại kết quả kinh doanh thực tế. Marketing chỉ thực sự có giá trị khi có thể góp phần tạo ra khách hàng tiềm năng, hỗ trợ bán hàng hoặc gia tăng giá trị thương hiệu theo mục tiêu đã đặt ra.

Với doanh nghiệp tuyển dụng, họ không tìm kiếm một người chỉ biết “làm việc”. Thứ họ quan tâm là kết quả đầu ra: marketing có giúp việc kinh doanh tốt hơn hay không. Và đó cũng chính là lý do marketing tồn tại trong tổ chức.

Xem thêm: Marketing Manager – Những sai lầm nghề nghiệp thường gặp và cách tránh

Vì sao nhiều người vẫn lúng túng khi được hỏi: làm marketing là làm gì?

Trong quá trình phỏng vấn và tuyển dụng nhân sự marketing, một câu hỏi tưởng chừng rất cơ bản nhưng lại khiến nhiều ứng viên gặp khó khăn là:
“Theo bạn, làm marketing là làm gì?”

Phần lớn câu trả lời thường xoay quanh những khía cạnh quen thuộc như quảng bá thương hiệu, chạy quảng cáo trên Facebook hoặc Google, viết content, sáng tạo hình ảnh hay triển khai các hoạt động truyền thông. Những câu trả lời này về mặt khái niệm không hề sai, bởi chúng đều là một phần của marketing.

Tuy nhiên, vấn đề nằm ở chỗ ứng viên thường chỉ mô tả marketing bằng công cụ và đầu việc cụ thể, trong khi doanh nghiệp lại nhìn marketing như một hệ thống tổng thể gắn liền với mục tiêu kinh doanh. Khoảng cách này khiến nhiều người làm marketing không thể hiện được tư duy chiến lược, dù kỹ năng triển khai không hề kém.

Đây cũng là nguyên nhân khiến không ít người:

• Làm marketing vài năm nhưng vai trò không thay đổi
• Dễ bị thay thế khi doanh nghiệp tái cấu trúc
• Gặp khó khăn khi muốn thăng tiến lên vị trí senior hoặc quản lý

Không phải vì họ không biết làm việc, mà vì họ chưa hiểu rõ làm marketing là làm gì cho doanh nghiệp, và marketing của họ đang giải quyết vấn đề nào trong bức tranh kinh doanh tổng thể.

Góc nhìn của doanh nghiệp: Marketing không tạo ra tiền, marketing tạo ra cơ hội kiếm tiền

Một sự thật mà rất ít khóa học marketing nói thẳng ngay từ đầu là: marketing không phải bộ phận trực tiếp mang tiền về cho doanh nghiệp. Marketing không ký hợp đồng, không chốt đơn, không thu tiền từ khách hàng. Thứ mà marketing tạo ra là điều kiện để việc bán hàng diễn ra thuận lợi hơn.

Dưới góc nhìn thực tế của doanh nghiệp, marketing đóng vai trò mở đường. Marketing giúp thị trường biết đến sản phẩm, giúp khách hàng hiểu giá trị doanh nghiệp mang lại và giúp đội sales có “đất diễn”. Chính vì vậy, có thể nói chính xác rằng: marketing không tạo ra doanh thu ngay lập tức, nhưng marketing tạo ra cơ hội để doanh thu hình thành.

Đây cũng là lý do vì sao khi đặt câu hỏi làm marketing là làm gì, doanh nghiệp không quan tâm bạn đã làm bao nhiêu bài viết hay chạy bao nhiêu chiến dịch, mà họ quan tâm marketing có đang giúp họ giải quyết những vấn đề sau hay không:

• Sản phẩm có được nhiều người biết đến hơn trước không?
• Doanh nghiệp có tiếp cận được đúng nhóm khách hàng tiềm năng không?
• Chi phí để tiếp cận một khách hàng có đang được tối ưu hay không?
• Thương hiệu có đang xây dựng được lợi thế cạnh tranh dài hạn so với đối thủ không?

Nếu hoạt động marketing chỉ dừng lại ở việc tạo ra nội dung hay, hình ảnh đẹp nhưng không hỗ trợ bán hàng, không mang về lead, không cải thiện mức độ nhận diện đúng đối tượng mục tiêu, thì trong mắt doanh nghiệp, đó vẫn bị xem là marketing chưa đạt yêu cầu, thậm chí là thất bại.

Chính vì tư duy này, khi được hỏi làm marketing là làm gì, nhiều doanh nghiệp sẽ trả lời rất thẳng thắn và thực tế:

“Marketing là làm sao để bán hàng dễ hơn, nhanh hơn và bền vững hơn.”

Làm marketing là làm gì trong từng giai đoạn phát triển của doanh nghiệp?

Một sai lầm khá phổ biến của người làm marketing, đặc biệt là người mới vào nghề, là áp dụng cùng một cách làm cho mọi doanh nghiệp. Trong khi trên thực tế, marketing thay đổi rất nhiều tùy theo từng giai đoạn phát triển của tổ chức. Hiểu đúng bối cảnh sẽ giúp bạn trả lời chính xác hơn câu hỏi làm marketing là làm gì trong từng thời điểm.

1. Doanh nghiệp mới thành lập: Marketing là tạo sự hiện diện trên thị trường

Với một doanh nghiệp vừa ra đời, bài toán lớn nhất không phải là doanh thu, mà là sự tồn tại. Thị trường chưa biết đến thương hiệu, khách hàng chưa hiểu sản phẩm là gì, thậm chí còn chưa tin rằng doanh nghiệp này đủ uy tín để lựa chọn.

Ở giai đoạn này, làm marketing là làm gì?

• Giúp thị trường biết rằng doanh nghiệp này đang tồn tại
• Xác định rõ khách hàng mục tiêu ngay từ đầu
• Tạo dựng niềm tin ban đầu với khách hàng

Marketing trong giai đoạn khởi đầu thường tập trung vào những yếu tố nền tảng như:

• Định vị thương hiệu: doanh nghiệp là ai, khác gì đối thủ
• Xây dựng các kênh cơ bản như website, fanpage, kênh truyền thông chính
• Sản xuất nội dung giới thiệu sản phẩm, giải thích giá trị cốt lõi và lý do nên lựa chọn

Doanh nghiệp ở giai đoạn này không kỳ vọng marketing mang về doanh thu lớn ngay lập tức, nhưng họ cần marketing để đặt nền móng cho sự phát triển sau này. Nếu nền móng sai, các giai đoạn tiếp theo sẽ rất khó triển khai hiệu quả.

2. Doanh nghiệp đang tăng trưởng: Marketing là tạo dòng khách hàng ổn định

Khi sản phẩm đã được thị trường đón nhận, doanh nghiệp bắt đầu bước vào giai đoạn tăng trưởng. Lúc này, câu hỏi không còn là “liệu có ai mua hay không”, mà chuyển sang “làm thế nào để có nhiều người mua hơn và mua đều đặn hơn”.

Trong bối cảnh này, làm marketing là làm gì?

• Xây dựng nguồn khách hàng tiềm năng ổn định theo thời gian
• Tối ưu chi phí quảng cáo và các kênh tiếp cận
• Phối hợp chặt chẽ với bộ phận bán hàng để tăng tỷ lệ chuyển đổi

Marketing ở giai đoạn tăng trưởng không thể làm theo cảm tính. Người làm marketing cần:

• Hiểu rõ hành trình khách hàng từ lúc biết đến thương hiệu đến khi ra quyết định mua
• Biết đo lường hiệu quả của từng kênh, từng chiến dịch
• Biết sử dụng dữ liệu để tối ưu liên tục

Chính vì vậy, khi tuyển dụng marketing ở giai đoạn này, doanh nghiệp không chỉ nhìn vào CV đẹp hay kinh nghiệm bề nổi, mà đánh giá rất cao khả năng tạo lead, nuôi dưỡng khách hàng tiềm năng và cải thiện hiệu suất chuyển đổi.

3. Doanh nghiệp đã ổn định: Marketing là tạo lợi thế cạnh tranh dài hạn

Khi doanh nghiệp đã có chỗ đứng nhất định trên thị trường, sản phẩm thường không còn quá khác biệt so với đối thủ. Lúc này, giá cả không còn là yếu tố cạnh tranh duy nhất, và việc “chạy quảng cáo nhiều hơn” cũng không còn là giải pháp bền vững.

Vậy trong giai đoạn này, làm marketing là làm gì?

• Xây dựng thương hiệu mạnh trong tâm trí khách hàng
• Tạo sự khác biệt rõ ràng và khó sao chép
• Duy trì mối quan hệ lâu dài với khách hàng hiện tại

Marketing lúc này không còn là cuộc chơi ngắn hạn, mà trở thành chiến lược dài hơi. Các hoạt động như SEO, xây dựng thương hiệu, nội dung chuyên sâu, cộng đồng khách hàng hay trải nghiệm người dùng được ưu tiên hơn so với việc chỉ tập trung vào quảng cáo trả phí.

Doanh nghiệp ở giai đoạn ổn định cần marketing để giữ vị thế, không chỉ để tăng trưởng nhanh, mà để tăng trưởng bền vững trong dài hạn.

Làm marketing là làm gì nếu nhìn từ JD tuyển dụng?

Nếu dành thời gian đọc kỹ các bản mô tả công việc (JD) marketing từ doanh nghiệp nhỏ đến tập đoàn lớn, bạn sẽ dễ dàng nhận ra một điểm chung: doanh nghiệp không tuyển marketing để làm cho đủ đầu việc, mà để giải quyết các vấn đề cụ thể của hoạt động kinh doanh.

Trên JD, các yêu cầu về kỹ năng hay công cụ chỉ là phần bề nổi. Điều doanh nghiệp thực sự tìm kiếm là người có khả năng hiểu vấn đề, triển khai giải pháp và chịu trách nhiệm về kết quả. Chính vì vậy, khi nhìn từ JD tuyển dụng, câu hỏi làm marketing là làm gì được thể hiện rất rõ qua từng cấp độ vị trí.

1. Marketing Executive: Làm marketing là thực thi có định hướng

Ở vị trí Marketing Executive, doanh nghiệp không chỉ cần một người “làm theo yêu cầu”, mà cần một người có thể triển khai công việc đúng kế hoạch và đúng mục tiêu. Những mong muốn phổ biến của doanh nghiệp ở cấp độ này thường bao gồm:

• Thực hiện các hạng mục marketing theo lộ trình đã được xây dựng
• Hiểu rõ sản phẩm, dịch vụ và nhóm khách hàng mà doanh nghiệp đang hướng đến
• Phối hợp nhịp nhàng với các bộ phận khác như sales, thiết kế, chăm sóc khách hàng

Điều này cho thấy, marketing ở cấp độ thực thi không đơn thuần là thao tác kỹ thuật. Người làm marketing cần có tư duy, biết vì sao mình làm việc đó và công việc mình đang đóng góp gì cho mục tiêu chung. Doanh nghiệp đánh giá cao những Marketing Executive không chỉ “làm được việc”, mà còn hiểu việc mình đang làm có ý nghĩa gì.

2. Marketing Manager: Làm marketing là quản trị và ra quyết định

Khi lên vị trí Marketing Manager, vai trò marketing đã thay đổi đáng kể. Lúc này, làm marketing là làm gì không còn nằm ở việc trực tiếp triển khai từng đầu việc, mà nằm ở khả năng tổ chức và định hướng toàn bộ hoạt động marketing.

Doanh nghiệp kỳ vọng ở Marketing Manager những năng lực như:

• Xây dựng kế hoạch marketing tổng thể phù hợp với mục tiêu kinh doanh
• Phân bổ ngân sách hợp lý cho từng kênh, từng chiến dịch
• Theo dõi, đánh giá và điều chỉnh hiệu quả của các hoạt động marketing

Ở cấp độ này, doanh nghiệp không cần thêm một người làm thay, mà cần một người chịu trách nhiệm ra quyết định. Marketing Manager phải biết kênh nào nên đầu tư, kênh nào nên cắt giảm, chiến lược nào mang lại hiệu quả thực sự, thay vì chỉ chạy theo xu hướng

3. Head of Marketing / CMO: Làm marketing là gắn chặt với chiến lược kinh doanh

Ở cấp cao nhất, marketing không còn là một phòng ban độc lập, mà trở thành một phần không thể tách rời của chiến lược doanh nghiệp. Với Head of Marketing hoặc CMO, câu hỏi làm marketing là làm gì được trả lời bằng những bài toán mang tính định hướng dài hạn:

• Doanh nghiệp nên tập trung vào thị trường nào để tăng trưởng bền vững?
• Nhóm khách hàng nào là trọng tâm trong từng giai đoạn phát triển?
• Thương hiệu cần được định vị ra sao để tạo lợi thế cạnh tranh?

Lúc này, marketing không còn đóng vai trò hỗ trợ bán hàng đơn thuần, mà trực tiếp tham gia vào việc định hình hướng đi của doanh nghiệp. Mọi quyết định marketing đều gắn liền với chiến lược sản phẩm, kinh doanh và tăng trưởng dài hạn.

Những hiểu lầm phổ biến khi nghĩ về “làm marketing là làm gì”

Dù ở cấp độ nào, rất nhiều người vẫn hiểu sai bản chất của marketing, dẫn đến việc làm nhiều nhưng không hiệu quả hoặc không được doanh nghiệp đánh giá cao.

Hiểu lầm 1: Marketing chỉ là sáng tạo

Sáng tạo là yếu tố quan trọng trong marketing, nhưng sáng tạo không gắn với mục tiêu kinh doanh thì gần như vô giá trị. Doanh nghiệp không trả lương cho những ý tưởng chỉ để ngắm, họ trả lương cho những ý tưởng có khả năng tạo ra tác động thực tế.

Hiểu lầm 2: Marketing là chạy quảng cáo

Quảng cáo chỉ là một phần nhỏ trong hệ thống marketing. Nếu người làm marketing không hiểu rõ sản phẩm, khách hàng và thông điệp cốt lõi, thì việc chạy quảng cáo dù ngân sách lớn đến đâu cũng rất dễ trở thành lãng phí.

Hiểu lầm 3: Marketing là việc riêng của phòng marketing

Trên thực tế, marketing liên quan chặt chẽ đến nhiều bộ phận khác trong doanh nghiệp như:

• Phát triển sản phẩm
• Bán hàng
• Chăm sóc khách hàng
• Vận hành và trải nghiệm người dùng

Một marketer giỏi không chỉ hiểu phần việc của mình, mà còn hiểu toàn bộ bức tranh vận hành của doanh nghiệp. Chỉ khi đó, marketing mới thực sự phát huy được vai trò chiến lược của nó.

Vậy rốt cuộc, doanh nghiệp mong muốn gì ở người làm marketing?

Từ thực tế tuyển dụng và làm việc với nhiều đội ngũ marketing khác nhau, có thể thấy rằng doanh nghiệp không tìm kiếm những người làm marketing chỉ giỏi công cụ, mà ưu tiên những người hiểu được vai trò của marketing trong bức tranh kinh doanh tổng thể. Khi đặt câu hỏi làm marketing là làm gì, doanh nghiệp mong nhận được câu trả lời thể hiện được tư duy, chứ không chỉ liệt kê đầu việc.

Trước hết, doanh nghiệp đánh giá rất cao những marketer hiểu bản chất kinh doanh. Điều này đồng nghĩa với việc người làm marketing cần nắm được doanh nghiệp đang bán sản phẩm gì, cho ai, lợi thế cạnh tranh nằm ở đâu và mục tiêu tăng trưởng là gì. Marketing tách rời khỏi kinh doanh gần như không có giá trị, bởi mọi hoạt động marketing cuối cùng đều phải phục vụ cho mục tiêu chung của tổ chức.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp kỳ vọng marketer là người biết đặt câu hỏi “vì sao” trước khi bắt tay vào làm. Vì sao cần triển khai chiến dịch này? Vì sao chọn kênh này thay vì kênh khác? Vì sao thông điệp này phù hợp với khách hàng mục tiêu? Việc đặt câu hỏi đúng giúp người làm marketing tránh được tình trạng làm theo cảm tính hoặc làm vì thói quen, từ đó nâng cao hiệu quả công việc.

Một yếu tố quan trọng khác là khả năng đo lường và cải thiện liên tục. Doanh nghiệp không mong marketing lúc nào cũng hoàn hảo ngay từ đầu, nhưng họ cần những người biết nhìn vào số liệu, đánh giá kết quả và điều chỉnh kịp thời. Marketing hiệu quả không đến từ may mắn, mà đến từ quá trình thử nghiệm, đo lường và tối ưu không ngừng.

Ngoài ra, những marketer có tư duy dài hạn luôn được đánh giá cao hơn. Thay vì chỉ tập trung vào kết quả ngắn hạn như lượt tương tác hay traffic tức thời, họ nhìn marketing như một chiến lược bền vững, góp phần xây dựng thương hiệu, lòng tin và mối quan hệ lâu dài với khách hàng.

Quan trọng hơn tất cả, doanh nghiệp mong muốn người làm marketing hiểu rõ marketing của mình đang phục vụ mục tiêu gì. Khi nắm rõ mục tiêu, marketer sẽ biết nên ưu tiên việc gì, bỏ qua việc gì và phân bổ nguồn lực ra sao để mang lại giá trị thực sự cho doanh nghiệp.

Lời khuyên cho người đang theo đuổi nghề marketing

Nếu bạn vẫn còn băn khoăn làm marketing là làm gì, hãy tạm gác lại công cụ, nền tảng hay xu hướng mới nhất, và bắt đầu từ những câu hỏi căn bản nhất.

Trước tiên, hãy xác định rõ khách hàng mục tiêu của doanh nghiệp là ai. Họ thuộc nhóm nào, có hành vi ra sao và điều gì ảnh hưởng đến quyết định mua hàng của họ. Không hiểu khách hàng, mọi hoạt động marketing đều trở nên mơ hồ.

Tiếp theo, hãy tìm ra vấn đề lớn nhất mà khách hàng đang gặp phải. Đó có thể là nỗi đau, nhu cầu chưa được đáp ứng hoặc rào cản khiến họ chần chừ khi ra quyết định. Marketing chỉ thực sự có giá trị khi chạm đúng vào vấn đề này.

Cuối cùng, hãy tự hỏi marketing đang giúp giải quyết vấn đề đó như thế nào. Nội dung, thông điệp, kênh tiếp cận hay trải nghiệm mà bạn tạo ra có đang làm khách hàng hiểu rõ hơn, tin tưởng hơn và dễ ra quyết định hơn hay không.

Khi bạn trả lời được những câu hỏi này một cách rõ ràng, bạn sẽ không còn làm marketing theo kiểu “làm cho có”. Thay vào đó, bạn sẽ hiểu sâu hơn làm marketing là làm gì, và biết cách biến marketing trở thành một công cụ thực sự có giá trị trong hành trình phát triển của doanh nghiệp.

Xem thêm: Sale Marketing là gì? Cách phối hợp giữa sale và đội marketing hiệu quả

Kết luận

Qua góc nhìn thực tế từ doanh nghiệp tuyển dụng, có thể khẳng định rằng:

Làm marketing là làm cầu nối giữa doanh nghiệp và khách hàng, bằng chiến lược, dữ liệu và tư duy kinh doanh, chứ không chỉ bằng công cụ.

Nếu bạn hiểu đúng làm marketing là làm gì, bạn sẽ:

• Dễ được doanh nghiệp tin tưởng
• Có cơ hội phát triển lâu dài
• Không bị đào thải khi công cụ thay đổi

Marketing không phải nghề hào nhoáng như nhiều người nghĩ, nhưng là một nghề đáng làm nếu bạn hiểu đúng bản chất và đi đúng hướng.